اعتياد پدر و مادر يكي از آفاتي است كه زندگي فرزندان آن‌ها را به نابودي مي‌كشاند و انواع پيامدهاي جسمي و روحي را به دنبال دارد. والدين به عنوان كليدي‌ترين افراد بنيان خانواده نقش اساسي بر زندگي فرزندانشان دارد و در شرايطي كه يكي يا هر دوي آن‌ها گرفتار اعتياد باشند، نمي‌توان آينده‌ي خوبي براي فرزندان آنان انتظار داشت. پدر و مادر درگير اعتياد مشكلات زيادي در زمينه فرزندپروري و تربيت فرزندان دارند چرا كه چنين مسائلي در برابر نيازشان به مواد كمتري اهميتي ندارد. گاه آگاهي از تأثيرات اعتياد پدر و مادر بر فرزندان انگيزه‌ و تمايل آن‌ها را براي ترك و رهايي از اين بلاي خانمان‌سوز افزايش مي‌دهد.

منبع: اعتياد پدر و مادر | تاثير اعتياد والدين بر فرزندان

اعتياد پدر و مادر

پدر و مادر معتاد با وجود علاقه ذاتي به فرزندشان، باز هم توانايي كافي براي اداي حق والدگري را ندارند. كودك نياز به محيطي سالم و امن براي رشد دارد. اما وقتي والدين درگير تهيه، مصرف و ساير تشريفات مربوط به اعتياد باشند، چطور و با چه كيفيتي وظايفشان را ايفا مي كنند؟ اعتياد پدر و مادر باعث مي‌شود الگو مناسبي براي كودك در خانواده وجود نداشته باشد.

تأثير اعتياد پدر و مادر بر جسم فرزندان و بروز مشكلات پزشكي

كودكاني كه والدين معتاد دارند بيشتر از ديگران در مقابل انواع بيماري‌ها آسيب‌پذير هستند. اغلب آن‌ها به بيماري‌هايي همچون آسم، كوليت، آنتريت و اختلالات دستگاه گوارش گرفتار مي‌شوند. مصرف مواد مخدر توسط مادر در دوران بارداري مستقيما بر جنين اثر گذاشته و منجر به بروز نواقص مادرزادي و اختلالات عصبي رشدي مي‌شود. اعتياد مادر بارداربه الكل خطر بروز سندروم جنين الكلي را افزايش مي‌دهد كه ديسمورفي صورت، كمبود رشد شديد و پايدار، اختلال عملكرد سيستم عصبي مركزي، عقب ماندگي ذهني و نقايص ديگر از عوارض آن است.

پيامدهاي رفتاري اعتياد پدر و مادر بر فرزندان

پدر و مادر الگوي فرزندان هستند و اعتياد آن‌ها مي‌تواند تاثيرات زيادي بر فرزندان بگذارد. از پيامدهاي رفتاري اعتياد پدر و مادر مي‌توان به موراد زير اشاره كرد:

1. معتاد شدن كودك از تأثيرات اعتياد پدر و مادر

بيش از نيمي از پدر مادران معتاد، فرزنداني معتاد خواهند داشت. به خصوص در صورتي كه مادر در دوران بارداري اعتياد داشته و نوزاد به دنيا آمده را با شير خود تغذيه كند؛ در اين شرايط مواد مخدر از شير مادر به بدن نوزاد منتقل شده و اعتياد نوزاد با علائمي همچون بي‌قراري، بي‌اشتهايي و بي‌خوابي بروز پيدا مي‌كند.

پدر مادرهاي معتاد كه حوصله بچه‌داري ندارند، گاه به فرزند خود كمي مواد مي‌خورانند تا در حالت خواب‌آلود و آرام قرار بگيرد و مزاحم آن‌ها نباشد. به اين صورت فرزند خود را معتاد مي‌كنند. كودكان از همان ابتدا رفتارهاي والدين خود را تقليد كرده و مادر و پدر معتاد الگويي براي اعتياد فرزندشان هستند. اين فرزندان به احتمال بيشتري به خصوص در دوران نوجواني درگير اعتياد مي‌شوند و از مصرف مواد به عنوان روش مقابله در برابر رويدادهاي استرس‌زا استفاده مي‌كنند و تنها دليل آن الگوبرداري از والدين است.

2. خشونت خانگي و افزايش خطر تجاوز

در خانواده‌اي كه والدين گرفتار اعتياد هستند، تجاوز به كودكان و سوءاستفاده‌هاي جسمي و جنسي از آن‌ها خيلي بيشتر است؛ به خصوص اگر روابط بين افراد در آن خانواده خدشه‌دار شده باشد. كودكاني كه در خانه‌هاي درگير اعتياد رشد مي‌كنند داراي عزت نفس بسيار پايين و كنترل دروني كمتر و ضعف بيشتري هستند. اين امر آن‌‌ها را در معرض بيشتري براي قرباني شدن قرار مي‌دهد. خشونت خانگي موضوع ديگري است كه اين فرزندان متحمل مي‌شوند؛ حتي اگر خود مستقيما درگير اين نوع خشونت و ضرب و شتم والدين نشوند، مشاهده‌ي خشونت بين والدين و مشاجره‌هاي بين آن‌ها عواقب احساسي و مشكلات رواني بسياري را برايشان به همراه دارد. براي كسب اطلاعات در زمينه اختلافات خانوادگي كليك كنيد.

عواقب و پيامدهاي احساسي اعتياد پدر و مادر

پدر و مادر معتاد منجر به شكل گيري بروز انواع احساسات منفي و مخرب در فرزندان خود مي‌شوند و آسيب‌هاي رواني شديدي بر آن‌ها وارد مي‌كنند. به نحوي كه حتي بعد از جدا شدن از مادر و پدر و تشكيل زندگي مستقلانه هنوز اثرات آن‌ها را در زندگي خود حس مي‌كنند. برخي از عواقب احساسي والدين به شرح زير هستند:

1. بي اعتمادي فرزندان

پدر و مادرهايي كه اعتياد دارند، رفتارهاي غيرقابل پيش‌بيني از خود بروز مي‌دهند و قوانين را مدام براي كودكان تغيير مي‌دهند. اگر مواد مصرف كرده و در حال خوبشان باشند، خوش رفتار هستند و ممكن است حتي كودك را به خاطر كار اشتباهش ببخشند و مهربان باشند؛ اما همين كه به وضعيت خماري و عدم مصرف مواد مي‌رسند شروع به بدرفتاري مي‌كنند. در اين شرايط كودك دچار دوگانگي شده و اعتماد خود را نسبت به بزرگسالان از دست مي‌دهد چرا كه مي‌داند در نهايت نااميد مي‌شود.

2. احساس شرم از تأثيرات اعتياد پدر و مادر

كودكاني كه والدين معتاد دارند اغلب از اين حقيقت خجالت مي‌كشند و دلشان نمي‌خواهد كسي متوجه رازشان شود. به همين دليل اغلب از دوستي با همسالان خود اجتناب مي‌كند چون از مواجه شدن با سؤالات احتمالي ديگران در مورد خانواده و پدر مادرش احساس شرم مي‌كند. او نمي‌تواند هيچ دوستي را به خانه‌شان دعوت كند چرا كه ممكن است پدر و مادرش مواد مصرف كرده و او را شرم‌زده كنند.

3. داشتن احساس گناه

كودكان به خصوص آن‌هايي كه كم سن‌تر هستند، درك كافي از علت اعتياد پدر مادر ندارند و اغلب خود را مقصر مي‌دانند. براي مثال گمان مي‌كند اگر دانش آموز بهتري مي‌بود، مادر يا پدرش الكل مصرف نمي‌كرد و يا اگر پدرش را عصباني نكرده بود او به سمت مواد نمي‌رفت.

4. ترس و اضطراب از دست دادن

كودكاني كه والدين معتاد دارند هميشه از اين مي‌ترسند كه پدر و مادر خود را به دليل مصرف زياد مواد مخدر و اثرات آن مانند رانندگي پرخطر يا دزدي و قتل از دست بدهند. آن‌ها دائما اضطراب دارند و منتظرند اتفاق ناگواري رخ دهد.

تاثير اعتياد پدر و مادر بر سلامت روان فرزندان و ابتلاي آنان به انواع اختلالات

اختلال كمبود توجه يا بيش فعالي، اختلالات افسردگي دوران كودكي و ديگر اختلالات اضطرابي مستقيما با الكلي بودن والدين و اعتياد آنان ارتباط دارد. برخي مطالعات نشان داده‌ تعداد زيادي از افرادي كه اختلال پرخوري عصبي دارند، فرزندان والدين معتاد بوده‌اند. همچنين احتمال ابتلا به اختلالات اضطرابي و افسردگي در نوجوانان و بزرگسالاني كه والدين معتاد داشته‌اند بسيار زياد است. در نهايت امكان ابتلا به اختلال شخصيت ضداجتماعي در فرزندان والدين معتاد بسيار بالاست و بسياري از آن‌ها جامعه ستيز مي‌شوند چرا كه از تربيت خانوادگي درستي بهره‌مند نبوده‌اند. الگوپذيري از والدين نيز در اين ميان نقش پررنگي دارد.

عواقب تحصيلي

اعتياد پدر و مادر به ميزان زيادي بر عملكرد تحصيلي فرزندانشان تأثير مي‌گذارد؛ اين كودكان به احتمال بيشتري از اختلالات يادگيري رنج مي‌برند، بارها يك مقطع تحصيلي را تكرار مي‌كنند، مدارس بيشتري عوض مي‌كنند، از مدرسه فرار كرده يا اخراج مي‌شوند. آن‌ها به دليل شرايط نامساعد و وضع پريشان خانه تمركز و آرامش رواني كافي براي رسيدگي به تكاليفشان ندارند و كمتر از پتانسيل و توانايي‌هاي خود بهره مي‌برند. علاوه بر اين‌ها ممكن است كودك محصل با توجه به شرايط والدين معتاد خود، وظايف و مسئوليت‌هايي را متحمل شود كه متناسب با سنش نيستند و او فرصت كافي براي درس خواندن نداشته‌باشد؛ مانند نگهداري از خواهر و برادر كوچكتر يا انجام كارهاي خانه.

سخن آخر

اعتياد پدر و مادر نه تنها تمام كودكي فرد بلكه زندگي آينده‌ي او را تباه مي‌كند. كمك به خانواده‌ي درگير اعتياد، كمك به فرزند آن‌ها و نجات يك خانواده است. پس اگر پدر و مادر معتادي در اطرافيان نزديك خود مي‌شناسيد، تا حد امكان به خاطر فرزندانشان هم كه شده به آن‌ها كمك كنيد. به طوري كه آنان را به سمت ترك اعتياد و دريافت خدمات درماني سوق مي‌دهيد. براي نتيجه بهتر از مشاوره اعتياد و خانواده كمك بگيريد. چرا كه خانواده نقش اساسي در درمان اعتياد دارد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اعتياد پدر و مادر مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني خانواده با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 تماس بگيريد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: اعتياد پدر و مادر | تاثير اعتياد والدين بر فرزندان